TO KOIΝΟ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ

 Το κοινό καλό και το κοινό συμφέρον

6/10/2020

…όπου κάθε στιγμή κάθε κυβερνητική εξαγγελία με κριτήριο τη μέριμνα της δημόσιας υγείας αποδεικνύεται προσωπική και συλλογική καταστροφή…

Κάθε γράμμα που προστίθεται, κάθε λέξη, κάθε φράση δεν είναι κάτι άλλο πέρα από μια προσπάθεια ανα-αυτοαντίληψης καθώς η ανθρώπινη ύπαρξη προικισμένη με το λόγο, το πρόσωπο, είναι η άθροιση χρονικών στιγμών. Μια σύνολη ιστορική συγκυρία η οποία σε κάθε αλλαγή των συνθηκών οι οποίες την ταυτοποίησαν ως αυτή που είναι, αποδίδοντας τις ενοράσεις της αυτοσυνειδησίας της, ανασυγκροτείται υπό τις νέες συνθήκες.

Αυτό δε σημαίνει μια διαρκή μεταβλητότητα αλλά την εφαρμογή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που συγκροτούν το πρόσωπο στην αλλαγή των ιστορικών συγκυριών, αλλά και την εμφάνιση νέων ιδιαιτεροτήτων οι οποίες δεν είχαν εκφραστεί ακόμα αφού δεν υπήρχαν οι αιτίες που θα τις ανέσυραν από την αφάνεια. Αν δε η ζωή γίνει αντιληπτή ως η πορεία στη διάρκεια της οποίας η πρόσκτηση εμπειριών αυξάνει την αντιληπτικότητα της ύπαρξης γίνεται αμέσως κατανοητή η ξεχωριστή θέση την οποία κατείχαν στις παλαιές κοινότητες οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας.

Η δυνατότητα  της διαρκούς  αυτής αξιολόγησης και επανασυγκρότησης, ο αναπροσδιορισμός της πορείας και των επιλογών που δύναται να συνοδεύει τον άνθρωπο ως το τέλος της εγκόσμιας παρουσίας του δεν δύναται να είναι μία εξεταστική διαδικασία κάθε χρονικής περιόδου οργανωμένης σε ένα ενιαίο σύστημα από τον ίδιο ώστε να επιτυγχάνει τα καλύτερα αποτελέσματα και να προωθεί τη διαδικασία της αυτοπραγμάτωσης, πράγμα το οποίο μπορεί να υπάρξει και να είναι υπό προϋποθέσεις και θεμιτό σε περιπτώσεις σχετιζόμενες με την υλοποίηση στόχων όπως η μόρφωση, ή η επαγγελματική αποκατάσταση καθώς η ίδια αυτή συστημική οργάνωση αποψιλώνει ό, τι είναι πραγματικό σε ένα ανύπαρκτο δεδομένο ενώ ο ίδιος ο οργανωτής εξυψώνεται φαντασιακά στο επίπεδο της άθικτης και άτρωτης ύπαρξης η οποία δια του σχεδιασμού και εφαρμογής των ενεργειών της θα επιτύχει τα επιθυμητά.

Η εξύψωση όμως αυτή, η αυτοπροβολή σε ένα φαντασιακό εικονικό επίπεδο εξουσιαστικής σχέσης προς ό, τι υπάρχει αντιστρέφει την πορεία προς την αυτοπραγμάτωση σε πορεία προς αυτοδιάλυση μέσω ατομικής - όχι προσωπικής αυτοπραγμάτωσης ενός ήδη δημιουργημένου και συγκροτημένου φαντασιακού προτύπου, του οποίου η πρόσκτηση μπορεί να οφείλεται και στην εκ των έξω κατευθυνόμενη τεχνητή δημιουργία προτύπων εξυπηρετούντων αλλότριους σκοπούς,  το οποίο προβάλλεται ως καθοδηγητής κάθε πράξης προς επίτευξη του ιδίου. Το αποτέλεσμα είναι ολέθριο αφού η συγκρότηση του ατόμου γίνεται βάσει μιας ανύπαρκτης οντότητας την οποία δημιουργεί το ίδιο και όχι βάσει της ενσωμάτωσης των συμβάντων, βίωσης της πραγματικότητας και επίδρασής τους στην ίδια την ύπαρξη αλλά και σε όλες τις γύρω αυτής, ώστε να συμβάλει στην ολοκλήρωσή της ως συλλογικότητα, ήτοι πρόσωπο. Διότι πώς είναι δυνατόν ο κόσμος να γίνει καλύτερος αν αυτό δεν ισχύει για όλους; Και πώς η ώθηση προς το καλύτερο μπορεί να υπάρξει αν στην ίδια δεν περιλαμβάνεται το συλλογικό αλλά ενεργεί ως μία αλαζονικά απομονωμένη οντότητα η οποία προσβλέπει μόνο στα εαυτής;

Κάθε εμπειρία που προκύπτει είτε από προσωπικές επιλογές είτε ως επακόλουθο της μετοχής σε μία κοινότητα στην οποία η ύπαρξη μπορεί να βεβαιώσει εύκολα και ανώδυνα πως δεν είχε καμία συμμετοχή αποκλείει την περίπτωση αυτή αφού ό, τι συμβαίνει, ό, τι αποκτά έμφαση και ένταση κοινωνικά προκύπτει είτε από τη συμμετοχή της ύπαρξης είτε από την αποχή της, που σημαίνει και πάλι τη συμμετοχή με άλλο τρόπο αφού η αποχή ανακυκλώνει και πάλι την ατομική επιβίωση με την απόρριψη της συλλογικής. Έτσι, όσο σοφή και αν φαίνεται η απόφαση της αποχής από γεγονότα τα οποία θα σύρουν τους μετέχοντες έξω από την ασφαλή καθημερινότητα, τόσο άσοφη και ανόητη καταλήγει στη συσσώρευση σε κάποια χρονική στιγμή όλων όσων θεωρήθηκαν αποφευκτέα. Και οι επιπτώσεις είναι το ίδιο σοβαρές όπως κι εκείνες που προκάλεσαν τη στάση της αποχής, είτε για όσους πήραν μέρος, είτε για όσους απείχαν, αφού όλοι όσοι έλαβαν θέση, εξαιτίας της αποχής των υπολοίπων έλαβαν όλη την αντίδραση, ενώ όσοι απείχαν επιβαρύνονται με τα συνεχώς αυξανόμενα βάρη, τα προερχόμενα από την αποχή των.

Η συσσώρευση λοιπόν εμπειριών προερχομένων από την εκδίπλωση στη χρονικότητα, η επίσκεψη επ’ αυτών, οι επιλογές που προκύπτουν, μόνο με γνώμονα τη συλλογικότητα ως το κοινό καλό μπορούν να αποδώσουν ένα σταθερό βήμα, όχι το κοινό συμφέρον, διότι αυτά συγκρούονται με ένταση και στόχο πάντα την επιβολή του κοινού συμφέροντος προς το κοινό καλό.

Υπό της οπτικής αυτής απαξιώνεται πλήρως κάθε αξία του σημερινού κόσμου καθώς οποιαδήποτε κατοχή, κάθε ευδαιμονιστική τάση, οποιαδήποτε ενέργεια,  πλειοψηφικά διενεργείται με κριτήριο την ατομικότητα και όχι τη συλλογικότητα. Ακόμα και αν επιφανειακά εμφανίζεται ως κριτήριο η συλλογικότητα, εισχωρώντας ελάχιστα στο επικάλυμμα, εμφανίζεται η ατομικότητα. Και όσο περισσότερο συλλογικό εμφανίζεται ένα συμβάν, τόσο ατομικό είναι στην πραγματικότητα, καθώς η συλλογικότητα είναι το μοναδικό όργανο επικύρωσης συμβάντων τα οποία όμως τελικά δεν αποβαίνουν ποτέ στο καλό της συλλογικότητας αλλά στο συμφέρον της ατομικότητας που κρύβεται πίσω από αυτά.

Έτσι, κάθε εξαγγελία προστασίας, εμπεριέχει μία ακόμα επίθεση, κάθε νόμος προς υπεράσπιση δικαιωμάτων την κατάλυσή τους, κάθε μέτρο προστασίας της ζωής μία ακόμα επιβουλή κατά αυτής, κάθε υπόσχεση την αναίρεσή της, αν το μέτρο όλων αυτών αποτελεί το ατομικό συμφέρον που εκφράζεται ως κοινό συμφέρον ατομικοτήτων. Διότι πώς μία επιλογή μπορεί να οδηγεί στο καλό αν δε λαμβάνει υπόψιν της ό, τι προκάλεσε σε πάρα πολλούς, ή πολλούς, ή λίγους, ή έστω και έναν, καθώς ακόμα και μία ύπαρξη ζώσα ανεξαρτήτως γένους και είδους, είναι ιερή; Πώς θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο καλό επιλογές που δηλητηριάζουν υπάρξεις, που αφανίζουν πληθυσμούς, που εξολοθρεύουν βιοποικιλίες, που δημιουργούν φονικές συνθήκες για κάθε ύπαρξη, που οδηγούν σε ολέθριες πράξεις, πάντα κάτω από την σκέπη του υποτιθέμενου επιτελούντος το καλό το οποίο στεγαζόμενο σε μία θρησκεία υποστασιάζεται από μία πολιτική φατρία η οποία λαμβάνει επίσης θρησκευτική υφή μεταφέροντας τα χαρακτηριστικά της θρησκείας στην ίδια καθώς παρουσιάζεται ο σωτήρας της ζωής ήτοι ο ίδιος ο Θεός ενώ γελοιοποιεί κάθε θρησκευτική πίστη στην απόθεση της ύπαρξης στα χέρια του Θεού και ταυτόχρονα εξακολουθεί να μισθώνει ιερείς τους οποίους ήδη έχει θέσει σε εγκλεισμό μόνο και μόνο για να εξυπηρετούν τα συμφέροντά της χειραγωγώντας τους πιστούς;

Και ό, τι πλουσιοπάροχα αποδίδει το υποτιθέμενο κοινό συμφέρον στους ακολούθους του στην ουσία υποβαθμίζοντάς τους  συνεχώς μέσα σε μια ολική φαντασμαγορία, τόσο αντίστοιχα μεταδίδει το κακό.

Και καθώς  μεγαλοποιεί όλα τα υλικά εργαλεία δια των οποίων επιτυγχάνεται η χειραγώγηση του κόσμου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των καλών του προθέσεων,  η υπερκατανάλωση συμβαδίζει με την ασιτεία, η υπέρμετρη τεχνολογική ανάπτυξη με την αμορφωσιά, η υπέρμετρη πολιτική μέριμνα με την απώλειά της, η όλο και αυξανόμενη κυριαρχική διάθεση με την υποδούλωση, ο υπερτονισμός της ζωής με το θάνατο.

Είναι λοιπόν αδύνατη η όποια ανα- αυτοαντίληψη αν δε ληφθεί υπόψιν η κάθε βιωμένη εμπειρία και κάθε επιλογή ως προς τις επιπτώσεις της στον εαυτό, στον πλησίον, στους πλησίον και έπειτα στην κοινότητα, στον κόσμο ολόκληρο. Και αν η ύπαρξη χαρακτηριζόταν από ένα τέτοιο τύπο αυτοαντίληψης και αλληλόδρασης με γνώμονα το κοινό καλό κανένα βλαπτικό στοιχείο δε θα μπορούσε να ανιχνευθεί γιατί  κάθε επίβουλη πράξη θα αποδυναμωνόταν  και θα εξέπνεε. Και αυτό, ακόμα και στην εφαρμογή της πιο ασήμαντης θεωρητικά πράξης  μέσα στις πολλές της καθημερινότητας. Αν λοιπόν πριν την έναρξη της πιο ευτελούς πράξης ληφθεί υπόψιν το καλό του ιδίου, των πλησίων και των γύρω η τελική επιλογή σίγουρα θα οδηγήσει στο καλό ενώ αν όχι, η ολιγόλεπτη απόλαυση θα οδηγήσει στη μακρόχρονη θλίψη ως κατάθλιψη. Αν όμως  αυτή η εξύψωση του ατόμου σε πρόσωπο στη συλλογικότητα επιτελείται από όλους τότε η θλίψη θα αποβληθεί από το συλλογικό φράγμα που θα υψωθεί προς την επίβουλη δράση ενώ ταυτόχρονα θα χάσουν τη στήριξή τους όλοι όσοι προσβλέποντας στο κοινό συμφέρον που σημαίνει το ατομικό, δηλητηριάζουν συνεχώς την κοινότητα καταστρέφοντας τη συλλογικότητα. Όμως θα χάσουν και τη δυνατότητα να επενδύουν και σε άλλες παρόμοιες επιβουλές με κίνητρο όχι μόνο τη δηλητηρίαση αλλά και τον έλεγχο πάντων.

Και αν αυτό γενικευθεί με όλα όσα οδηγούν στην δέσμευση στην υλική υπερκατανάλωση όποια μορφή και αν παίρνει, είτε αφορά σε υλικά εδέσματα είτε σε ζωντανά ή νεκρά σώματα , αν ο άνθρωπος αποσχιστεί σταδιακά από όλα τότε ο πραγματικός ήλιος θα φωτίσει την ανθρωπότητα καθώς αυτός πάντα μένει ίδιος αλλά αυτή όχι. Ό, τι υπερισχύσει θα είναι η σχέση προς το καλό όλων. Και σίγουρα στην αρχή θα λείψουν πολλά τα οποία έχουν γίνει συνέχεια της ύπαρξης στη συνήθεια της καθημερινότητας ή άλλα που ίσως η απώλειά τους θα προκαλέσει κούραση, αλλά η ωφέλεια θα είναι άμεσα ορατή και και η χαρά ολοένα αυξανόμενη αφού ο άνθρωπος μέσα από τον υποβιβασμό της υλικότητας , θα επαναφέρει την πραγματική του ύπαρξη τόσο στο πνεύμα όσο και στο σώμα με τη σκέψη και την κίνηση ως ένα και το αυτό στην επιβίωση, όχι ως ώρα της εκγύμνασης και ώρα της μελέτης αλλά τη φυσική ανάληψη της υπαρκτικότητας ως αποτέλεσμα της εμπειρίας της ζωής στη φύση, την αληθινή του μητρική κατοικία.

                                                                                                                         ΠΑΥΛΟΣ ΞΕΝΟΣ

                                                                                                                         Διδάσκαλος Π.Ε., Θεολόγος